Jaaroverzicht 2021: het jaar van het water

Het was het jaar van het water. Onze gemeente werd hard getroffen door de kracht van de natuur en daarvan ondervinden veel inwoners nog steeds problemen. In dit jaaroverzicht blikken we terug naar die bewuste periode die ons allen heeft geraakt.

Eerste problemen
De eerste problemen deden zich voor op 29 juni toen door hevige regenval straten in Ulestraten en Bunde blank kwamen te staan. Daarna bleef ook het centrum van Meerssen niet gespaard. Daar ontstond een kolkende rivier die over de straten liep. Volgens Josette van Wersch, bestuurslid van Waterschap Limburg, kon deze ramp niet worden voorkomen. “Een bui die één keer in de honderd jaar voorkomt met deze intensiteit, daar is geen watersysteem tegen bestand”, verklaarde van Wersch.

Code geel
Een kleine twee weken later, op 13 juli, kondigt het KNMI code geel aan vanwege buien. De gemeente en het waterschap ondernamen actie en troffen voorzorgsmaatregelen. Zo waren er zandzakken gevuld, stond er een aanhangwagen met hekken klaar om wegen af te zetten en werden aannemers geïnformeerd dat ze paraat moesten staan. Ook werd er een noodbuffer aangelegd. Kortom; Meerssen was voorbereid om de strijd tegen het water te voeren.

Overstromingen
Maar in de nacht van woensdag 14 op donderdag 15 juli ging het totaal mis. De Geul trad buiten haar oevers, waardoor meerdere delen van de gemeente overstroomden en de brandweer enkele keren moest uitrukken. Verschillende scholen sloten hun deuren, omdat het voor leerlingen en docenten niet mogelijk was om naar school te komen. Gemeenschapshuis De Stip stelde zich beschikbaar als opvanglocatie voor inwoners die niet meer in hun huis konden blijven. Donderdagavond kregen verschillende inwoners van Bunde en Geulle het advies om hun huizen te verlaten.

Dijkdoorbraak
In Geulle steef het water flink. Huizen in onder meer Brommelen en Westbroek stonden volledig onder water. Op vrijdag kregen inwoners van Bunde en Geulle een verontrustend bericht. Er zou een dijkdoorbraak zijn bij het Julianakanaal bij Voulwames. Bewoners van Brommelen, Voulwames, Geulle beneden en Bunde werden opgeroepen op om hun woningen en het gebied direct te verlaten. Even later, rond 14:00 uur, ging het luchtalarm af en volgde er een NL-Alert. Doordat mensen massaal uit de gebieden trokken, ontstond er een grote file in Bunde. Later werd duidelijk dat het gat provisorisch was gedicht, maar er wel nog steeds een reële dreiging was.

Onderzoek
Rijkswaterstaat ging onderzoek uitvoeren naar het gat. Daaruit bleek dat het niet om een gat ging, maar om een wel. Een wel is een plaats waar water uit de grond komt. Specialisten onderzochten waar het water precies vandaan kwam en ze inspecteerden of er nog meer problemen aanwezig waren. De geëvacueerde bewoners mochten nog niet terug naar hun huizen en moesten de nacht elders doorbrengen. Op zaterdag was het water verder gezakt en konden ook zij weer terugkeren.

Puin ruimen
In de namiddag liet de zon zich voor het eerst zien, na dagen van grijs weer. In de dagen die volgden werd zomers weer verwacht. Weer waarbij iedereen kon beginnen met het ruimen van puin. Giro777 werd opgensteld voor gedupeerden van de watersnood. Ook konden zij een aanvraag indienen bij het Nationaal Rampenfonds voor een gift van 1000 euro.

Vergeten watertunnel
Uit onderzoek van de Technische Universiteit Delft en Deltares bleek dat het gat in de dijk bij het Julianakanaal, dat later om een ‘wel’ zou gaan, een vergeten ondergrondse watertunnel, oftewel een duiker, was. Deze duiker, die langs het Julianakanaal loopt, is bedekt geraakt en niet opgenomen in het digitale systeem van degene die de duiker heeft gelegd. Dit werd een week na het incident ontdekt.

Schade
De overstroming heeft voor grote schade gezorgd. Volgens burgemeester Clermonts zou het gaan om tientallen miljoenen. Maanden na de overstromingen kunnen sommigen inwoners nog steeds niet thuis wonen. Bijvoorbeeld Saskia Jansma, wiens houten huis is overstroomd. Op dit moment woont ze samen met haar kinderen in een container. Na de overstromingen ontstonden er ook initiatieven om gedupeerden in het zonnetje te zetten. Vrijwilligers van Buurtbus Geulle organiseerden een etentje. Maar er wordt ook geholpen bij het klussen. Het team 'PicoBello' helpt gedupeerden om het huis op te knappen.