zaterdag 18 mei 2024

Column Jacques Giesen: 4 en 5 mei



Ik ben geboren in 1942 en weet eigenlijk niet veel over wat er gebeurde tijdens de oorlogsjaren. Mijn oudere broer en zus vertelden graag dat ik als kind in de schuilkelder speelde, die we in de achtertuin hadden gegraven. Ze gaven me een hamer en spijkers om mezelf bezig te houden. Kennelijk was ik toen al druk en luidruchtig. Mijn familie vertelde ook dat mijn oom Pierre, die over de grens woonde, tabak smokkelde. Thuis werd die tabak bewerkt en verdeeld. Na de oorlog werden er in onze keuken vaak heftige verhalen verteld, vooral tijdens het kaarten. Mijn vader, mijn peetoom Jacques, boer Vossen en bloemist Dolmans waren fanatieke kaarters, waarbij flinke ruzies niet ongewoon waren. Vooral de kleurrijke verhalen van bloemist Dolmans over de oorlog zijn me bijgebleven. Hij was ook een talentvolle toneelspeler in zijn vrije tijd.

Ik beschouw mezelf niet als een kind van de oorlog, maar mijn herinneringen gaan meer over de tijd na de oorlog. Ik herinner me nog hoe ik in de rij stond voor noodslachtingen namens mijn moeder. Nu vermijd ik nog steeds rijen, laat anderen maar voorgaan. De zorgen over armoede thuis tussen 1950 en 1958 zijn ook blijven hangen, maar gelukkig is alles uiteindelijk goed gekomen.

Weet ik nog iets van de bevrijding? Niet echt. Ik vier geen bevrijdingsfeest. De dodenherdenking in ons dorp en op televisie maken me elk jaar weer verdrietig. Ik loop het liefst langs de graven op het kerkhof in Margraten en denk aan de jonge Amerikaanse soldaten die daar liggen. Op 4 mei, bij de Vredeskapel, krijg ik tranen in mijn ogen als de namen van de Meerssense doden worden voorgelezen. Als fervent lezer van oorlogsboeken heb ik veel gelezen. Ik heb concentratiekampen bezocht en de vele kerkhoven van gesneuvelden in de Vlaamse Westhoek. Telkens weer raakt me dat diep.

Ik kan de afschuwelijke dingen die ik heb gezien en gelezen niet zomaar wegstoppen en doen alsof we bevrijd zijn. Ik voel geen feestelijkheid of vreugde over onze vrijheid. Op Dodenherdenking denk ik meteen aan alle oorlogen over de hele wereld, waarbij geen directe bevrijding gevierd kan worden.

Vooral in deze tijd slaat mijn hoop om in wanhoop. Het spijt me voor de organisatoren van al die vredesfeesten, maar ik voel me er niet toe aangetrokken. Ik ben geen optimist en geen feestvierder.

Jacques Giesen